Szkarlatyna, nazywana także płonicą, jest ostrą chorobą zakaźną wywołaną przez paciorkowce z grupy A. Dolegliwość dotyczy najczęściej dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Zdaniem specjalistów przyczyną jest brak odporności na działanie toksyn erytogennych typu A, B lub C. Taki stan rzeczy nie stanowi jednak reguły. Przypadki zachorowań na szkarlatynę odnotowywane są również wśród dorosłych. Jakich objawów nie można bagatelizować? Na czym polega leczenie szkarlatyny?
Przyczyny szkarlatyny
Szkarlatyna wywołana jest przez bakterie wytwarzające enzymy, które odpowiadają za powstawanie zmian skórnych. Źródłem drobnoustrojów są osoby chore na anginę paciorkowcową, szkarlatynę bądź nosiciele paciorkowców z grupy A.
Płonica przenoszona jest drogą kropelkową, czyli przez kaszel, kichanie oraz rozmowę z osobą zakażoną. Na tym jednak nie koniec. Do zarażenia może dojść poprzez odzież i sprzęt codziennego użytku. Okres zakażalności szkarlatyną trwa jeszcze 48 godzin po zastosowaniu leczenia.(1)
Szkarlatyna i jej objawy
Po okresie wykluwania trwającym od 2 do 4 dni uwidaczniają się nagłe objawy choroby. Należą do nich:
– silne bóle głowy, kaszel, zapalenia gardła (angina),
– przyspieszone tętno, wysoka gorączka,
– bóle brzucha, dolegliwości żołądkowe — zwracanie treści pokarmowej,
– powiększone węzły chłonne.(1)
Wraz z wystąpieniem wspomnianych symptomów lub po upływie 24 godzin, na ciele chorego widoczna jest wysypka. Zmiany przypominające ukłucia szpilki pokrywają całą skórę. Największe zagęszczenie drobnoplamistej wysypki znajduje się na tułowiu, pośladkach, a także w pachwinach. Na twarzy pojawia się tzw. trójkąt Fiłatowa, czyli rumień nieobejmujący okolic nosa i ust. Dawniej charakterystycznym objawem szkarlatyny był malinowy język, jednak dziś ta oznaka choroby nie zawsze występuje. Typowe dla płonicy jest grubo-płatowe złuszczanie skóry szczególnie widoczne na dłoniach i stopach pacjenta. Złuszczanie ma miejsce po ustąpieniu wyżej wymienionych objawów.
Szkarlatyna — przebieg leczenia
Ponieważ u dzieci szkarlatyna mylona bywa z różyczką i odrą, u dorosłych zaś z silną alergią, o efektach leczenia decyduje właściwa diagnoza. Płonica może dawać powikłania, dlatego obecność pierwszych niepokojących objawów powinna stanowić impuls do wizyty w gabinecie lekarskim.
W leczeniu szkarlatyny stosowana jest antybiotykoterapia. Pacjent przyjmuje lek (najczęściej penicylinę) przez 10 dni, ściśle przestrzegając zaleceń specjalisty. Tyle czasu potrzeba, aby pozbyć się z organizmu bakterii, które wywołały chorobę. Nieregularne stosowanie medykamentu prowadzi do groźnych powikłań.1 Może również przyczynić się do nawrotu choroby w przyszłości. Pamiętajmy zatem, że szkarlatyna nie powoduje poważnego uszczerbku na zdrowiu, tylko przy właściwym leczeniu farmakologicznym.
Szkarlatyna — powikłania
U dzieci ciężkie postacie płonicy diagnozowane bywają rzadko. Nie mniej toksyny wydzielane przez bakterie mogą prowadzić do powikłań takich jak: zapalenie ucha środkowego, uszkodzenie nerek, uszkodzenie mięśnia sercowego, zapalenie wsierdzia, gorączka reumatyczna — jako powikłanie zapalenia gardła.(2)
Szkarlatyna jest szczególnie groźna u osób dorosłych. W ostrym przebiegu toksycznym może m.in. powodować utratę przytomności, zapalenie mięśnia sercowego, powikłania nerek, zaburzenia układu krążenia. Dlatego trzeba zachować czujność i nie bagatelizować żadnych objawów świadczących o rozwoju choroby.
Źródło ogólne:
http://www.szkarlatyna.com.pl/objawy_szkarlatyny.php
http://health-info.pl/szkarlatyna-ol/
Ponadto:
1. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim Sekcja Epidemiolog, PŁONICA (szkarlatyna), s. 1-10.
2. http://medmemo.pl/baza-wiedzy/choroba/plonica-u-dzieci-lac-scarlatina,37
