Istnieją choroby, które – choć ich mechanizm jest bardzo prosty – niezwykle utrudniają codzienne funkcjonowanie. Jedną z nich jest zaćma objawiająca się stopniowym pogarszaniem się ostrości widzenia. Postępując, sprawia, że zwykłe życiowe czynności stają się zadaniami, których nie da się wykonać bez asysty osób trzecich. Wyjaśniamy, jak atakuje zaćma i kto jest na nią szczególnie narażony.
Zaćma, czyli mętnienie soczewki
Mówiąc, że mechanizm zaćmy jest bardzo prosty, nie rzucamy słów na wiatr. Choroba ta polega po prostu na mętnieniu naturalnej soczewki oka. To mały organ, kształtem i rozmiarem podobny do ziarna soczewicy. Znajduje się na przedniej ścianie oka i pełni w procesie widzenia rolę kluczową – przepuszcza światło i załamuje je pod odpowiednim kątem, by potem móc skupić je na siatkówce. Zdrowa soczewka jest elastyczna i przejrzysta, a obraz, który rzutuje na tylną ścianę oka – ostry i wyraźny. Dzięki temu nerw zlokalizowany na siatkówce przesyła do mózgu utworzony obraz. W ten sposób możemy widzieć wszystko z idealną ostrością (zakładając, że nie mamy innych problemów ze wzrokiem, jak np. astygmatyzm).
Kiedy soczewka mętnieje, traci swoje właściwości – zamiast przepuszczać i skupiać światło, blokuje je i rozprasza. W konsekwencji obraz na siatkówce jest zamglony, niewyraźny, podobnie jak sygnał przesyłany stamtąd do mózgu. Zaćma potrafi skutecznie utrudniać życie, szczególnie w swoich późnych stadiach, gdy chory odróżnia właściwie tylko światło od ciemności.
Dlaczego soczewka mętnieje?
Zaćma często łączona jest z zaawansowanym wiekiem. Jej najpopularniejsza odmiana to bowiem właśnie zaćma starcza, będąca konsekwencją naturalnych procesów starzenia się organizmu. Z biegiem lat soczewka traci elastyczność i staje się coraz bardziej mętna.
Starzenie się organizmu to jednak nie jedyna przyczyna zaćmy. Zdarza się, że mętnienie soczewki powodują inne czynniki. Wyróżnia się następujące rodzaje tej choroby:
- zaćma polekowa – mówimy o niej, kiedy zmętnienie soczewki jest wynikiem długotrwałego przyjmowania silnych leków, przede wszystkim steroidów;
- zaćma cukrzycowa – powodują ją zaburzenia i schorzenia metaboliczne;
- zaćma pourazowa – to przypadek, kiedy zmętnienie soczewki powstaje w wyniku urazów głowy lub oka;
- zaćma wrodzona – mamy z nią do czynienia, kiedy dziecko rodzi się z mętną soczewką albo kiedy mętnieje ona w ciągu kilku lat po urodzeniu.
Niezależnie od rodzaju zaćmy, jedynym sposobem jej leczenia jest dzisiaj operacja. Dla wielu to słowo brzmi strasznie, ale w przypadku zabiegu usunięcia zaćmy nie ma się czego bać. To prosty zabieg usunięcia zmętniałej naturalnej soczewki i zastąpienia jej sztuczną, w pełni sprawną. Całość trwa do 30 minut i bardzo poprawia jakość codziennego życia. Jak widać, zaćma to nie wyrok – można ją bez trudu pokonać!
